[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Częściowo tam, częściowo w protokołach sądów inkwizycyjnych, a także innych sądów,zachowały się autentyczne zeznania oskarżonych o loty na sabat.W opisach tych niemało jestcech nie odnotowanych przez autora Opowieści".Tak na przykład nie we wszystkich okolicachurządzano sabaty we środy i piątki w niektórych preferowano czwartek.Zazwyczaj neofitkęlub neofitę przyprowadzał na sabat ktoś spośród starych uczestników.Do obrzędu przyjęcianależało jeszcze niekiedy deptanie krzyża nogami i bezczeszczenie hostii (komunii).Niekiedyneofici musieli oddawać diabłu w zastaw część swego ciała: włos, kroplę krwi, nawet palec; wzamian dostawali obrączkę albo amulet, albo dokument w niezrozumiałym języku.Od całowaniazadu Kozła zwolnione były małe dzieci: diabeł sam całował je w tyłek.Po dokonaniuwtajemniczenia diabeł wygłaszał niekiedy specjalną mowę, rodzaj kazania", o tym, że nie manieśmiertelności duszy, nie ma mąk pozagrobowych itp.Niekiedy odbywała się wspólnaspowiedz wszystkich obecnych i wszyscy po kolei przechwalali się popełnionymi grzechami; ktonie dopuścił się niczego grzesznego, podlegał karze.Pieśni śpiewane na sabacie miały czasamibardzo nieprzyzwoitą treść.Tańcowano niekiedy ze świecą w ręce, niekiedy z uwieszonym z tyłuzdechłym kotem.Na zakończenie sabatu, przy odprawie, stosowano czasem taki obrządek: mistrzLeonard robił w ziemi dołek, oddawał tam mocz, po czym na modłę kościelną płynem tym kropiłobecnych.(Z nowszych dzieł traktujących o sabacie mamy: J.Michelet.La Sorciere.1861;Roskoff.Geschichte des Teufels.1869; Heppe-Soldan.Geschichte der Hexenprocesse.1880;Bourneville et E.Teinturier.Le Sabbat des Sorciers.1882; J.Baissac.Les Grands Jours de laSorcellerie.1890; F.Helbing.Die Tortur.1909, i wiele innych.)[79] Dictionnaire Infernal, par Collin de Plancy (2 ed.Paris 1825) tak określa magię: Magia jestto umiejętność dokonywania w przyrodzie, przy pomocy demonów, rzeczy przekraczającychwładzę ludzką, stosując w tym celu pewne obrzędy.Rozróżnia się czarną magię, magię naturalną,niebieską (tj.astrologię) i ceremonialną; ta ostatnia polega na wzywaniu demonów na podstawieumowy (paktu), formalnej lub dorozumiewanej, zawartej z mocami piekielnymi".M.Del Rio(1551 - 1608) rozróżnia cztery rodzaje magii: naturalis, artificialis, praestigiatrix, daemoniaca.Agrypa tylko trzy: mathematica, naturalis, veneficia, stawiając oddzielnie goecję czylinekromancję.Rozróżniano jeszcze magię białą, która opierała się na sile aniołów, a niedemonów.Magię ceremonialną nazywano także magią operatywną.[80] Ulryk Zell uważany jest za najstarszego kolońskiego drukarza; jego wydania, przeważnieopatrzone napisem apud Lyskirchen" znane są od 1466 r.i przez długi czas cenione były jakowzorowe.Johann Soter drukarz pracujący w Kolonii w tym czasie, kiedy rozgrywała się akcja Opowieści".Powszechnie znane są nazwiska twórcy aldyn" Aldo Manuzio pracującego w200Wenecji (od 1495 r.) i Henryka Stephana, czyli Etienne'a (1460 - 1520), członka słynnej rodzinydrukarzy pracujących w Paryżu.[81] Pierwsze ze wspomnianych przez autora dzieł, znane nam jest w następującym wydaniu: Das Geheimniss der heiligen Gertrudis zur Erlangung zeitlicher Schtze und Gter".Colin 1506. Trzy następujące rękopisy: Buch Mosis und dreifacher Hllenzwang",.MchtigeBeschwrung der hllischen Geister" i Hauptzwang der Geister zu menschlichen Diensten"zostały pózniej wydrukowane na podstawie klasztornych rękopisów z końca XV i początku XVIw., w wydaniu: Bibllotheca Magica.Kln 1810.[82] Dzieła wspomniane przez autora Opowieści" znane nam są w następujących wydaniach:Ulricus Molitor.De laniis et phitonicis mulieribus.Tractatus ad illustrissimum principem dnmSigismundum archiducem Austriae.Anno dni MCCCCLXXXIX.(S.1) Martinus Plantsch,concionator Tubing.Opusculum de sagis maleficiis.C.praefat.H.Bebelij.In aedibus Th.Anshelmi imp.S.Stir.1597. Jac.Hochstraten, ord.Praed.Ad.Philippum archiep.Colonraetractatus magistralis, declarens quam gravier peccent quaerentes auxilium a maleficis.Colonia.Mart, de Werdena 1510. Co się tyczy słynnego Malleus maleficarum", traktatu Sprengera iInstitorisa, to po jego pierwszym ukazaniu się (Colin 1487) stale było wznawiane i w krótkimczasie zyskało taki autorytet, że nazywano ów traktat liber sanctissimus i papież Innocenty VIIIzalecał go jako przewodnik biskupom i ważnym przedstawicielom władzy świeckiej.[83] Tu wreszcie wpadły mi w ręce" itd.Pisarze, wymienieni przez autora Opowieści", wwieku XVI istotnie uważani byli za autorytety w dziedzinie magii.Podobny wykaz znajdujemy uJ.Viera: Apion le Grammairien, Julien l'Apostate, Artephius, Robert l'Anglois, qui mourutmiserablement en Suisse, Roger Bacon, Pierre d'Apone, nomine le Conciliateur, Albert leTeutonique, Arnaud de Villeneuve, Anselme de Panne, Picatrix l'Espagnol, ou bien l'auteur dulivre envoye Alphonse sous le nom de Picatrix: Ciccho d'Ascule Florentin, et plusieurs autresmoins connus, hommes de malheureux esprit, ont ensuyvi sotement les folies et bastelleries despremiers magiciens".(Des infusions et impostures des diables.Livre II, chap.IV.) Prace AlbertaWielkiego (1195 - 1280) zostały wydane w mniej lub bardziej pełnym zakresie dopiero w 1651r., lecz poszczególne jego dzieła były szeroko rozpowszechnione w końcu średniowiecza.Zdotyczących magii dzieł Arnauda de Villeneuve (zmarł w 1311 r.) ceniono szczególnie: Dephisicis ligaturis" i De sigillis duodecim signorum".Z dotyczących magii dzieł Rogera Bacona De mirabilis potestate astris et naturae".Anzelm z Parmy (zm.w 1440) znany nam jestwyłącznie jako alchemik, lecz Vier w innym swoim dziele (Liber apologeticus, lib.III.disc.IV)zalicza go do magów.O Picatrixie (XIII w.) patrz wyżej słowa Viera.Z dzieł z dziedziny magiiprzeora Johanna Trithemiusa (1462 - 1516), prócz wymienionych przez autora Opowieści",znanych jest jeszcze kilka, a w ich liczbie Steganographia" (o kabalistyce) i Quaestiones VIIIad Maximilian" (z rozdziałami: De reprobis et maleficis, De potestate maleficarum, etc.).DziełaPiotra z Apony (czyli z Abano, 1250 - 1316) często przypisywano Agrypie: z nich najbardziejznane są Geomantia" i Heptameron sive Elementa magica".Pierwsze drukowane wydaniedzieła Agrypy (patrz niżej rozdz.VI) De Occulta Philosophia" oznaczono: anno MDXXXIIImense Julio.[84] Opowieści o occie mędrców, o głowie kruka" itd. terminy alchemiczne.[85] Sententiae", Processus", Copulata", Reparations" podręczniki scholastyczne201niejednokrotnie wspominane w Pismach ciemnych ludzi".[86] Poznać naturę demonów" itd.U Ananiasza Tabernatusa w jego księdze De NaturaDaemonum" (1458) znajdujemy podobne słowa. Daemonum naturam eorumque vim nosse rem summe arduam ac difficilem semper extitisse,cum apud philosophos, qui de his nonnulla vere aliquantum scripta reliquerunt, tum ipsos etiamtheologos quibuis horum facultatem nonnihil altius scrutari coelitus datum est, neminem esse, velin litteris mediocriter tinctum, qui ignoret pro comperto habeo".(Io.L.Ananiae Tabernatis,theologi, De Natura Daemonum, libri IIII.Venetiis MDLXXXI.)[87] Teoria dotycząca natury demonów przedstawiona została przez autora Opowieści"przeważnie na podstawie dzieła Agrypy De Occulta Philosophia".O podziale demonów na trzyrodzaje lib.Ill, c.XVI; o ciele demonów ib., c.XIX; o imionach demonów ib., c.XXIV XXVIII i lib.W na początku; o charakterach demonów lib.III, c.XXLX XXXI i1lib.IV dalej; o mocy zaklinań lib.Ill, c
[ Pobierz całość w formacie PDF ]