[ Pobierz całość w formacie PDF ]
."PanteizmCzy Bóg jest istotą samoistną, czy, jak sądzą niektórzy, wypadkową wszystkich sił i wszystkichinteligencji wszechświata?"Gdyby Bóg był tym, nie byłby Bogiem, gdyż wówczas byłby skutkiem, a nie przyczyną - niemoże być równocześnie jednym i drugim.Bóg istnieje, w to nie można wątpić, a to jest rzeczgłówna - wierzcie mi i nie zapuszczajcie się dalej.Zbłądzilibyście w labiryncie i niestalibyście się lepszymi, przeciwnie, stalibyście się pyszniejszymi, ponieważ sądzilibyście, żewiecie nieco więcej, a przecież nic byście nie wiedzieli.Pytajcie się raczej o waszeniedoskonałości i baczcie, jak byście je naprawili, a to będzie wam użyteczniejsze, niżoglądanie się za tym, na co nie możecie jeszcze otrzymać odpowiedzi". Co mamy sądzić o mniemaniu, według którego wszystko, co materialne w przyrodzie,wszystkie istności i wszystkie światy w Kosmosie są cząstkami Boga i tworzą Go dopierocałym swoim zespołem, słowem, co mamy myśleć o panteizmie?Zwolennicy tej nauki twierdzą, że w niej znajdują dowód na wytłumaczenie niektórychwłasności Bożych.Ponieważ światów jest ilość nieskończona, tedy i Bóg jest nieskończony, aponieważ próżnia nie istnieje, jest Bóg wszechobecny; ponieważ Bóg jest wszędzie, gdyżwszystko jest nieodłączną cząstką Jego, nadaje On wszystkim zjawiskom natury charakterinteligentny.Co można przeciwstawić temu twierdzeniu?"Rozum! Zastanówcie się nad tym poważnie, a nietrudno będzie wam poznać niedorzecznośćtego twierdzenia."Nauka ta czyni z Boga istotę czysto materialną, która, aczkolwiek obdarzona najwyższąinteligencją, jest w wielkim tym, czym my w małym.Ponieważ jednak materia przemienia siębez ustanku, nie miałby Bóg nawet stałości, podlegałby wszelkim zmianom, co byłobyzaprzeczeniem jednej z najważniejszych Jego własności, tj.niezmienności.Własności materii nie można utożsamiać z pojęciem Boga, bo tym samym obniżanoby topojęcie.%7ładne wysiłki sofizmów nie doprowadzą do rozwiązania zagadnienia o wewnętrznejistocie Bożej.Nie wiemy dokładnie, czym On jest, ale wiemy, czym nie może być, a teoriapowyższa jest w sprzeczności z Jego najistotniejszymi własnościami; utożsamia Stworzycielaz tworami, a więc umiejętnie zestrojoną maszynę z jej twórcą.Mądrość Boża, a tedy i Bógsam, przejawia się w Jego dziełach, podobnie jak umiejętność malarza w jego obrazie: aledzieła Boże nie są Bogiem w wyższym stopniu, niż obraz artysty-malarza nim samym.Rozdział IIPoznanie początku wszechrzeczyDuch i materiaWłasności materii.Przestwór wszechświata.Poznanie początku wszechrzeczyCzy może człowiek poznać początek wszechrzeczy?"Nie, na waszym bowiem grubomaterialnym świecie nie jest to dane"Czy przeniknie kiedy człowiek te tajemnice?"Zasłona tajemnicy odchyla się dla człowieka w miarę tego, jak on się oczyszcza, wyzwala zmaterii i doskonali - gdyż obecnie brak mu do tego odpowiednich zmysłów".Czy człowiek nie mógłby drogą badań naukowych odsłonić pewnych tajników przyrody?"Wiedza ma być dla niego czynnikiem postępu we wszystkim, ale nie może przekroczyćpewnych granic".Czy poza obrębem dociekań naukowych może człowiek otrzymać wiadomości wyższego rzęduo sprawach niedostępnych dla poznania drogą zmysłów?"Tak, gdy Bóg uzna za stosowne, może objawić to, czego nauka nie potrafi zbadać."Z tego to zródła czerpie człowiek w pewnych granicach wiadomości o swej przeszłości i oswym przeznaczeniu na przyszłość. Duch i materiaCzy materia istnieje odwiecznie, lub czy była przez Boga i kiedy stworzona?"To wiadome tylko Bogu! Jest wszakże coś, na co nam rozum wskazuje, a mianowicie, żeBóg - Miłość i Miłosierdzie nieskończone - nigdy nie był bezczynny.Jakkolwiek odległemoglibyście sobie wyobrazić początek Boskiej twórczości, czy możecie Go pojąć jakonieczynnego choćby na sekundę? Bóg jest odwiecznie twórczy."Zwykle określamy materię, iż jest to, co ma rozmiary, co oddziałuje na nasze zmysły, co jestnieprzenikliwe.Czy to określenie jest dobre?"Tak, z waszego stanowiska macie słuszność, chociaż mówicie tylko o tym, co znacie, leczmateria istnieje jeszcze w stanach skupienia wam nieznanych - może być tak eteryczna, że nieoddziałuje w ogóle na wasze zmysły, a przecież jest materią".Prosimy o Wasze określenie istoty materii."Materia jest przędzą, pętającą ducha; jest narzędziem, którym on się posługuje i na którerównocześnie wywiera działanie".Z tego punktu widzenia można powiedzieć, że materia jest czynnikiem, środkiem, za pomocą,którego i na który działa duch.Co to jest duch?"Inteligentna podstawa wszechświata.W języku waszym w ogóle trudno określić istotęducha.Dla was jest niczym, ponieważ nie jest czymś uchwytnym.Ale dla nas jest czymś.Zastanówcie się dobrze: "nic" to jest nicość, a nicość nie istnieje".Czy duch jest to samo, co inteligencja?"Inteligencja jest zasadniczym przymiotem ducha, ale jedno zlewa się z drugim we wspólnympoczątku tak, że dla was są tym samym".Czy duch jest niezawisły od materii, czy jest tylko jej własnością, podobnie jak barwy sąwłasnością światła, lub dzwięk jest własnością melodii?"Duch i materia są to dwa oddzielne pojęcia; trzeba jednak połączenia ducha i materii, żebymaterii nadać inteligencję".Czy to połączenie jest także potrzebne do przejawienia się ducha?(Pod wyrazem "duch" rozumiemy tutaj pierwiastek inteligentny, nie biorąc pod uwagęindywidualności, oznaczonych tym imieniem.)"Potrzebne jest dla was, gdyż nie posiadacie takich zmysłów, byście mogli postrzegać Duchabez materii".Czy możemy pojąć ducha bez materii, a materię bez ducha? "Tak jest, myślą".Istnieją więc dwa główne pierwiastki wszechświata: duch i materia?"Tak - a ponad wszystkim jest Bóg, Stworzyciel, Ojciec wszystkiego.Trójca ta jest zasadąwszystkiego, co istnieje.Ale do materii należy dołączyć fluid powszechny, który odgrywarolę pośrednika między duchem a materią w waszym słowa znaczeniu, gdyż ta jest żywiołemzbyt zgęszczonym, by duch mógł na nią oddziaływać bezpośrednio.Aczkolwiek można podpewnym względem zaliczyć fluid do żywiołu materialnego, to jednak odróżnia się od niegoszczególnymi własnościami.Gdyby był w istotnym tego słowa znaczeniu materią, nie byłobyrównież przyczyny, by nią nie był także duch.Fluid ów jest czymś między duchem a materią.Jest fluidem, tak jak materia materią.Fluid ten może przez niezliczone związki z materią pod działaniem ducha stworzyć niezliczoną różnorodność rzeczy, z których znamy tylkonieznaczną cząstkę.Ten to powszechny, pierwotny, elementarny fluid, będący czynnikiem iłącznikiem, którym duch się posługuje, jest pierwiastkiem, bez którego materia byłaby wstanie nieustannego rozprężenia i nie osiągnęłaby nigdy własności, które jej daje ważkość".Czy fluid ten jest może tym, co nazywamy elektrycznością?"Powiedzieliśmy, że możliwa jest niezliczona ilość odmian.To, co nazywacie fluidemelektrycznym lub magnetycznym, jest tylko odmianą fluidu powszechnego, który jest,właściwie mówiąc, tylko subtelniejszą, doskonalszą materią"
[ Pobierz całość w formacie PDF ]