[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.H.Spionek na podstawie przeprowadzonych badań stwierdza, że o trudnościach szkolnych dzieci ujawniających zaburzenia mowy decydują przede wszystkim deficyty funkcji, które leżą u podstaw tych zaburzeń.Z badań tych wynika, że zaburzenia mowy u dziecisą najczęściej spowodowane ogólnym obniżeniem tempa rozwoju psychoruchowego, wybiórczymi deficytami w zakresie funkcji słuchowych i kinetyczno-ruchowych, zakłóceniami procesu lateralizacji.Rzadko są one jednym, czy też zasadniczym powodem niepowodzenia ucznia w nauce.Między trudnościami uczniów w nauce a zaburzeniami ich mowy można dopatrzeć się zależności dwukierunkowej.Z jednej strony bowiem zaburzenia mowy utrudniają sytuację szkolną dziecka, z drugiej natomiast - nie przezwyciężone w porę trudności w nauce stają się przyczyną napięć emocjonalnych i mogą prowadzić do wtórnych zaburzeń mowy.Z tego też względu niezbędne jest wczesne wykrywanie zaburzeń mowy i ich usuwanie.8.Wpływ zaburzeń emocjonalnych na powstawanie niepowodzeń szkolnych.Badania H.Spionek wykazały, że u uczniów często występują zaburzenia dynamiki procesów nerwowych.W ogólnej populacji szkolnej stwierdzono je aż w kilkunastu procentach.Są to najczęściej zakłócenia równowagi procesów nerwowych, zaburzenia siłyi ruchliwości.Wśród dzieci z zaburzoną równowagą procesów nerwowych wyodrębnia się dzieci nadpobudliwe i zahamowane.Dzieci nadpobudliwe w sferze ruchowej uważane są przez nauczycieli za niezdyscyplinowane.Ich nieposłuszeństwo nie wynika z negatywnej postawy emocjonalnej wobec nauczycieli i szkoły, lecz z niemożności zapanowania nad własnym pobudzeniem ruchowym.Dzieci nadpobudliwe w sferze poznawczej z trudem koncentrują uwagę, na lekcjach rozpraszają się, pochopnie formułują wnioski.U dzieci nadpobudliwych emocjonalnie zaobserwować można silne reakcje uczuciowe na bodźce stosunkowo słabe.Dzieci takie są drażliwe, nadwrażliwe, często popadają w konflikty z nauczycielami i kolegami.Krytykowanie i karcenie ich powoduje wzrost napięcia.Nadpobudliwość utrudnia naukę dziecku.Może stać się źródłem trudności wychowawczych i niepowodzeń w nauce.Istnieje niewielka grupa dzieci, u których zaburzenie dynamiki procesów nerwowych przybiera postać nadmiernego zahamowania.Jak wykazały badania, zaburzenia tego typu mogą być wyrazem ogólnej słabości procesu pobudzenia lub rezultatem znacznego hamowania.Dzieci zahamowane są mniej ruchliwe.Występuje u nich zwolniony przebieg procesów poznawczych.Ich reakcje uczuciowe są osłabione, reagują jedynie na bardzo silne bodźce.Zahamowanie to odbija się ujemnie na postępach w nauce i ogólnym przystosowaniu społecznym.Zaburzenia uczuciowe wpływają niekorzystnie na naukę.Zachodzi także zależność odwrotna.Dzieci, które mają trudności w nauce i rzadko osiągają sukcesy, ulegają różnym zaburzeniom emocjonalnym.9.Opóźnienie rozwoju ruchowego a trudności w nauce.Istotnym czynnikiem wpływającym niekorzystnie na możliwości realizowania wymagań szkolnych jest obok deficytów rozwojowych analizatora wzrokowego i słuchowego, obniżenie sprawności manualnej.Może ono występować na tle ogólnego opóźnienia ruchowego lub mieć charakter izolowany.Dziecko z zaburzoną sprawnością manualną z powodu zbyt małej precyzji ruchów dłoni, palców powoli wykonuje poszczególne czynności.Obniżenie tej sprawności jest skutkiem zaburzeń analizatora kinetyczno - ruchowego oraz zaburzeń koordynacji wzrokowo-ruchowej.Dzieci o obniżonej sprawności piszą wolno, wyciągają kreskę poza linię, nie łączą liter.Pismo ich jest niekształtne.Pisząc wolno nie zdążą często zapisać, co zadane: otrzymują wtedy ocenę niedostateczną za nie odrobioną pracę domową.Nie nadążają z pisaniem dyktanda w klasie.Dzieci z zaburzeniami rozwoju ruchowego nie potrafią dobrze rysować, majsterkować, wycinać.Istnieje ścisły związek między rozwojem ruchowym a procesami poznawczymi dziecka oraz jego rozwojem emocjonalno - uczuciowym.J.Konopnicki: "Powodzenia i niepowodzenia szkolne", PZWS, Warszawa 1966 r.Cz.Kupisiewicz: "Niepowodzenia dydaktyczne" Warszawa 1963 r.M.Tyszkowa: "Czynniki determinujące pracę szkolną dziecka", PWN, Warszawa 1964 r.Teresa Kukołowicz: "Szkoła-Nauczyciel-Uczeń" WNS KUL, Stalowa Wola 1996 r.H.Spionek: "Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne, PWN Warszawa 1973 r.A.R.Łuria: "Zaburzenia wyższych czynności korowych wskutek ogniskowych uszkodzeń mózgu", PWN, Warszawa 1966 r.N.G.Harring, R.L.Schiefelbusch: "Metody pedagogiki specjalnej", PWN, Warszawa 1973 r.H.Nartowska: "Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo.Zaburzenia w zachowaniu i trudności szkolne", PZWS, Warszawa 1972 r
[ Pobierz całość w formacie PDF ]