[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W ten to ostatnisposób przestrzega nas przed piciem wina, przed bogactwami i innymi rzeczami przez wzglÄ…d na dążenie do doskonaÅ‚oÅ›ci.ArtykuÅ‚ 4.CZY TRZEyWOZ BARDZIEJ JEST WYMAGANA OD OSÓBNA WY%7Å‚SZYM STANOWISKU ?Wydaje siÄ™, że osoby wybitne winny odznaczać siÄ™ wiÄ™kszÄ… trzezwoÅ›ciÄ….1.Starość daje czÅ‚owiekowi pewnÄ… cechÄ™ wyższoÅ›ci, dlatego należy siÄ™ jejposzanowanie i cześć, wedÅ‚ug Pisma Å›w.1): Przed gÅ‚owÄ… sÄ™dziwÄ… powstaÅ„ i czcijosobÄ™ starszego.Lecz ApostoÅ‚ stwierdza, że ludzi starszych należy specjalnienapominać do trzezwoÅ›ci2): Starcy aby byli trzezwi.Wobec tego trzezwośćwymagana jest przede wszystkim od osób wybitniejszych.532.Biskupi zajmujÄ… w KoÅ›ciele miejsce najwybitniejsze.Otóż ApostoÅ‚ domaga siÄ™ odbiskupa, by byÅ‚ trzezwym, mówiÄ…c3): Ma tedy biskup być nienaganny., trzezwy,roztropny.3.Trzezwość oznacza wstrzymanie siÄ™ od.picia wina.Lecz wino zakazane jest królomz racji ich najwyższego stanowiska w sprawach ludzkich, a dozwolone jest ludziomzmartwionym, zgodnie z PrzypowieÅ›ciami4): Nie dawaj królom wina , oraz: Dawajcie napój smutnym i wino tym, których serce jest w gorzkoÅ›ci.Przeciw temu przemawia co mówi ApostoÅ‚5): Niewiasty podobnież winny byćczyste, trzezwe. (73) oraz6): MÅ‚odzieÅ„ców także napominaj, aby byli trzezwi.Odpowiedz: Cnota ma podwójny stosunek: pierwszy do przeciwnych sobiewystÄ™pków, które wyklucza, i żądz, które kieÅ‚zna; drugi do celu, do któregodoprowadza.Stosownie do tego, cnota bywa czÅ‚owiekowi bardziej potrzebna zdwojakiego powodu.Po pierwsze, ponieważ ma on wiÄ™kszÄ… skÅ‚onność do żądz, którenależy okieÅ‚znać przez cnotÄ™, i do wystÄ™pków, które cnota wyklucza.Pod tymwzglÄ™dem, trzezwość potrzebna jest przede wszystkim mÅ‚odzieÅ„com i kobietom.Dlapierwszych, ponieważ z powodu wÅ‚aÅ›ciwemu ich wiekowi gorÄ…ca, panuje w nichbardzo żywa żądza przyjemnoÅ›ci; dla drugich zaÅ›, ponieważ z powodu sÅ‚abego duchaich oporność wobec żądz jest mniejsza.Z tego to powodu wedÅ‚ug Maksyma Waleriananiewiasty starożytnego Rzymu wina nie pijaÅ‚y.Po drugie, trzezwoÅ›ci bardziej potrzebujÄ… ludzie, dla których jest ona bardziejkonieczna dla wypeÅ‚nienia wÅ‚aÅ›ciwych im funkcji.A ponieważ nadużycie winaszczególnie przyczynia siÄ™ do sparaliżowania rozumu, dlatego szczególnie zaleconajest trzezwość dla starców, ponieważ winni oni mleć zdrowy rozum w celu pouczaniadrugich; biskupom i wszystkim sÅ‚ugom KoÅ›cioÅ‚a, bo majÄ… oddawać siÄ™ swymobowiÄ…zkom duchowym z caÅ‚ym poÅ›wiÄ™ceniem; oraz królom, którzy muszÄ… miećmÄ…drość do kierowania podlegÅ‚ymi im ludzmi.Odpowiedz na zarzuty wynika z tego co powiedziano.ZAGADNIENIE 150.O PIJACSTWIE.NastÄ™pnie trzeba zastanowić siÄ™ nad pijaÅ„stwem, poszukujÄ…c odpowiedzi na czterypytania: l.Czy jest grzechem? 2.Czy jest grzechem Å›miertelnym? 3.Czy jestnajcięższym z grzechów? 4.Czy zwalnia z winy grzechu? (74)ArtykuÅ‚ 1.CZY PIJACSTWO JEST GRZECHEM ?Nie wydaje siÄ™, by pijaÅ„stwo byÅ‚o grzechem.1.Każdy grzech ma jakiÅ› inny grzech sobie przeciwstawny: jak bojazliwoÅ›ci Å›miaÅ‚ość, maÅ‚odusznoÅ›ci zarozumiaÅ‚ość; natomiast nie ma grzechu, który byprzeciwstawiaÅ‚ siÄ™ pijaÅ„stwu.542.Każdy grzech pochodzi z woli.Otóż nikt nie chce być pijanym, bo nikt przecież niechce być pozbawionym rozumu.3.Ktokolwiek jest przyczynÄ… grzechu popeÅ‚nionego przez innych, sam grzeszy.Gdybyzatem pijaÅ„stwo byÅ‚o grzechem, ci co zapraszajÄ… drugich do picia trunkówupajajÄ…cych popeÅ‚nialiby grzech, co byÅ‚oby zbyt surowe.4.Grzeszników należy upominać, natomiast pijaków upominać nie należy.Mówibowiem Grzegorz1), że należy ich wyrozumiale pozostawić im samym, by nie stalisiÄ™ jeszcze gorsi, gdyby siÄ™ ich od tego naÅ‚ogu wyrwaÅ‚o.Przeciwnie jednak wyraża siÄ™ ApostoÅ‚2): nie w ucztach i pijaÅ„stwie.Odpowiedz: PijaÅ„stwo można pojmować dwojako.Może wiÄ™c oznaczać upicie siÄ™,czyli nastÄ™pstwo nadmiernego wypicia wina, powodujÄ…cego nieprzytomność umysÅ‚u.W tym wypadku pijaÅ„stwo nie oznacza winy, lecz kalectwo, które ma charakter kary,jako nastÄ™pstwo upadku.PijaÅ„stwo może jednak oznaczać także czynność, przez którÄ…ktoÅ› popada w kalectwo upicia siÄ™.Czynność ta może spowodować upicie siÄ™dwojako.Albo z powodu zbytniej mocy wina, o czym pijÄ…cy może nie wiedzieć.Tutajupicie siÄ™ może nie być grzechem, zwÅ‚aszcza, jeÅ›li pijÄ…cy nie zawiniÅ‚ niedbalstwem;należy wierzyć, że w ten sposób upiÅ‚ siÄ™ Noe, o czym czytamy w KsiÄ™dze Rodzaju3).Albo z powodu zbytniego pożądania i użycia wina; takie pijaÅ„stwo jest grzechem,bÄ™dÄ…cym gatunkiem w rodzaju obżarstwa; obżarstwo bowiem można popeÅ‚nić przezprzesadÄ™ w jedzeniu i piciu, czego w sÅ‚owach wyżej przytoczonych ApostoÅ‚ zakazuje.Ad 1.WedÅ‚ug Filozofa4), niewrażliwość, bÄ™dÄ…ca przeciwstawieniem umiarkowania, zachodzi rzadko.Dlatego wystÄ™pek ten i jego postacie, które sÄ… przeciwieÅ„stwemnieumiarkowania, nie majÄ… osobnych nazw; stÄ…d nie ma go też wystÄ™pekprzeciwstawny pijaÅ„stwu.A przecież, gdyby ktoÅ› Å›wiadomie wstrzymywaÅ‚ siÄ™ odpicia wina ze szkodÄ… dla zdrowia, nie byÅ‚by bez winy.Ad 2.Zarzut ten dotyczy kalectwa jako nastÄ™pstwa' pijaÅ„stwa, którego pijÄ…cy niezamierza.Natomiast nieumiarkowane użycie wina pochodzi z woli, a to stanowigrzech.Ad 3.PijÄ…cy, który nie byÅ‚ Å›wiadomy mocy wina
[ Pobierz całość w formacie PDF ]