[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Leciuchny wiaterek przegarniał pochylone zboża i rzeźwość mocna i weselna biła od borów i pól i przenikała duszę, że już dzieci z wrzaskiem brodziły po rowach i roztokach, ptaki ćwierkały w gąszczach, psy ujadały, księże perliczki darły się na płotach, a wszystkie opłotki, drogi, chałupy i obejścia zadzwoniły przekrzykami i rozmowami, nawet już tam kajś kole młyna zawiodła któraś piesneczkę:Deszczyk rosi, zrosi me, zrosi me —Moja Maryś, nocuj me, nocuj me!Zaś od pola wraz z rykiem stad spędzanych darły się jazgotliwe, prędkie śpiewki pasterek:Powiedziałeś, że mnie weźmieszSkoro żytko, jarkę zeżniesz;A tyś zeżon i owiesek —Teraz szczekasz kieby piesek —Oj dana, da dana!.Zaczęły też wyjeżdżać wozy ludzi, którzy ostali przeczekując burzę, ale wiela gospodarzy ze sąsiedzkich wsi pozostało w gościnie u Lipczaków: byli to ci, co tak poczciwie zjechali pomagać kobietom.Bogatsi ugaszczali ich po domach, nie żałując jadła ni napitków, zaś biedniejsze powiedły swoich dobrodziejów na poczęstunek do Żyda, bo zawdy raźniej w kupie i w karczmie weselej.Chłopaki sprowadziły muzykę, że już od nieszporów roznosiło się z karczmy zawodzenie skrzypków, dudlenie basów i brzękliwy warkot bębenka.A i drudzy też gęsto pociągali na zabawę, gdyż od tyla czasu, bo od samych zapust, nie zbierali się na żadną ochotę.Narodu się naszło co niemiara, miejsc zbrakło, że sporo musiało się kuncentować siedzeniem na belkach leżących pod karczmą, jeno co czas był piękny i na niebie świeciły złote roztoki, to się gęsto kwaterowali pod ścianą, krzykając na Żyda, by im napitki wynosił.Że prawie sama młódż przepełniała karczmę, zaraz też z miejsca poszli oberkiem, jaże ściany i dyle pojękiwały, a przewodził tanom ku niemałemu podziwowi Szymek Dominikowej z Nastusią.Darmo go młodszy, Jędrzych, odwodził, cicho molestując, ale nic poredził, bo parobek się sielnie rozochocił i słuchać nie chciał, gorzałkę pił i do picia Nastkę i kamratów swoich przyniewalał, zaś co urznęła muzyka, dziesiątki rzucał grajkom, Nastkę wpół ujmował i z całej mocy wrzeszczał:— Jeno ostro, chłopcy, z kopyta, po naszemu!I nosił się po izbie kiej ten rozhukany źrebiec, pokrzykując srogo i bijąc siarczyście obcasami.— Wiechcie, jucha, z butów powytrzącha! — szeptał Jambroży, robiąc łakomie grdyką ku pijącym pobok.— A wali kulasami kiej cepem: jeszcze mu się rozlecą! — dodał głośniej, bliżej się podsuwając.— Baczcie ino, żebyście sami czego nie stracili — mruknął Mateusz, stojący ze swoimi kamratami.— Gorzałki bym się z wami napił na zgodę — rzekł śmiejąc się Jambroży.— Naści, szkła jeno nie zechlaj, pijanico! — podał mu pełny kieliszek i odwrócił się plecami, bo Grzela, wójtów brat, zaczął im cosik raić z cicha, że wsparci o szynkwas słuchali uważnie nie bacząc na tany ni na stojącą przed nimi gorzałkę.Sześciu ich było zebranych, wszystkie najprzedniejsze we wsi parobki, same rodowe, gospodarskie syny, radzili pilno, ale że wrzask się robił coraz większy i ciasnota, to przenieśli się do żydowskiej stancji, gdyż alkierz zajmowali gospodarze ze swoimi gośćmi.Izba była ciasna, zapchana rozbabranymi betami, w których spały Żydzięta, iż ledwie się pomieścili przy stole.Jedna łojówka kopciła się w mosiężnym świeczniku, wiszącym u pułapu.Grzela puścił flaszkę w kolejkę, przepili raz i drugi, ale jakoś nikto nie zaczynał, z czym przyszli: jaże Mateusz rzucił drwiąco:— Zaczynaj, Grzela, to kiej wrony na deszczu tak siedzita!Nie zdążył Grzela zacząć, gdy wszedł kowal i witał się szukając, kaj by przysiąść.— Smolipysk jucha, zawdy tam wzejdzie, kaj go nie posiali! — buchnął Mateusz.— W twoje ręce, Michał! — dodał zaraz, tłumiąc gniew.Kowal wypił i nadrabiając miną ozwał się żartobliwie:— Nie łasym cudzych sekretów, a nic tu, widzę, po mnie.— Rzekłeś! Dobrze wama z Miemcami w piątki na sperce z kawą, to jeszcze lepiej będzie dzisiaj, we święto.— Powiadasz Płoszka bele co, jakbyś się napił.— odburknął.— Powiedam, co wiadomo, że co dnia z nimi hańdryczysz.— Kto mi robotę daje, temu robię, nie przebieram.— Robotę! co inszego ty z nimi obrabiasz — rzekł ciszej Wachnik.— Jakeś i z dziedzicem nasz las obrabiał — dodał groźnie Pryczek.— Widzi mi się, co na sąd trafiłem.cie! jak to wszystko wiedzą.— Dajta mu spokój, robi swoje bez nas, to i my weźmy się do swojego przez niego — powiedział Grzela patrząc mu ostro w ślepie rozbiegane.— Kiejby was strażnik dojrzał przez okna, pomyślałby, co się zmawiacie na kogo! — niby to drwił, ale wargi mu się ze złości trzęsły.— Może i tak, jeno nie na ciebie: za małaś figura, Michał.Nacisnął czapkę i wyszedł trzaskając drzwiami.— Przewąchał cosik i na zwiady przyleciał.— Gotów teraz iść słuchać pod okno.— O sobie jeszcze co takiego usłyszy, że mu się odechce.— Cichojta no, chłopcy! — zaczął Grzela uroczyście.— Mówiłem już wama, co Podlesie nie przedane jeszcze Miemcom, ale leda już dzień mogą pojechać do aktu, a nawet mówili, co na przyszły czwartek.— Dyć wiemy i trzeba na to zaradzić! — zawołał niecierpliwie Mateusz.— Radź, Grzela: na książce umiesz, gazetę czytujesz, to ci łacniej.— Bo jak Miemce kupią i zasiędą o miedzę, to będzie jak w Górkach: powietrza prosto zbraknie do dychania w Lipcach i z torbami pójdziemy albo do Hameryki.— A ojce jeno się we łby skrobią, wzdychają i zaradzić nie poredzą.— I z gospodarek nam nie ustąpią! — rzucali jeden po drugim.— Wielka rzecz Miemcy! siedziały takuśko w Liszkach, a nasi ich wykupili co do jednego, że zaś w Górkach było inaczej, to same chłopy winowate: piły, procesowały się cięgiem i torby se wygrały.— To i z Podlesia możem wykupić i przegnać! — wołał Jędrek Boryna, stryjeczny Antka.— Łacno mówić: teraz nie ma za co kupić, chociaż tylko po sześćdziesiąt rubli morgę sprzedają, a potem to znajdziesz z jakie tysiąc złotych za to samo?.— Żeby ojce wydzieliły każdemu, co jego, a prędzej by poredził.— Bo pewnie, juści! Zaraz bym wiedział, co robić! — zawrzeszczeli.— O głupie, głupie! To starzy z całego ledwie się przeżywią, a wy na działach chcecie nazbijać pieniędzy! — przerwał im Grzela.Zmilkli naraz, bo juści taką prawdę rzekł, jakby obuchem zwalił w ciemię
[ Pobierz całość w formacie PDF ]