[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.UntitledPodstawy kształcenia niewidomychi słabo widzących.Dzieci niewidome od urodzenia bądź od wczesnego dzieciństwa powinny być jak najwcześniej objęte specjalistyczną opieką pedagogiczną, a żeby zapobiec opóźnieniom rozwoju, niepożądanym nawykom ruchowym oraz, grożącej im izolacji społecznej.Dlatego wszystkie te dzieci powinny być objęte wychowaniem przedszkolnym jako pełno sprawne.Trzeba tylko im zapewnić szczególną opiekę ze względu na trudności orientacyjne.Kształcenie niewidomych zapoczątkował pierwszy tyflopedagog francuski - Valentin Hauy, wynalazca wypukłego alfabetu dla niewidomych, i założyciel pierwszej szkoły dla dzieci niewidomych, gdzie za pomocą książek z wypukłym drukiem uczył niewidomych czytania, a w ślad za tym pisania, rachunków, języków, historii, geografii, matematyki, muzyki, a następnie kształcił ich w sztukach, rzemiośle, by pożytecznie ich zatrudnić dla osiągnięcia lepszych warunków życiowych.Obecnie istnieją następujące formy kształcenia dzieci niewidomych i słabo widzących:lkształcenie oparte na współpracy z nauczycielem (dziecko nie uczy się w ogólno dostępnej klasie publicznej, lecz korzysta z pomocą nauczyciela z różnych pomocy tyflodydaktycznych).llprowadzenie gabinetów wyrównawczych (dziecko uczy się w szkole publicznej, a w miarę potrzeby korzysta ze specjalnie wyposażonego gabinetu).llklasy specjalne (część lekcji wspólnych z dziećmi widzącymi, a część - wymagających specjalnych technik - oddzielnie).llszkoły specjalnellkształcenie zintegrowane z dziećmi widzącymi.lCzynnikiem, który w decydującym stopniu wpływa na wyniki kształcenia, jest u słabo widzących stan wzroku, gdyż nauczanie w szkołach dla słabo widzących prowadzi się za pomocą technik wymagających wzroku.Dlatego ustalenie kryteriów okulistycznych jest podstawowym problemem przy kwalifikowaniu uczniów do odpowiednich form kształcenia specjalistycznego.W kształceniu dzieci niewidomych i słabo widzących stosowane są specjalne środki dydaktyczne przystosowane do wzrokowych możliwości uczniów.Są to: druki o zwiększonych literach, układanki literowe, epidiaskopy, rzutniki, grafoskopy, monitory telewizyjne do przenoszenia na ekran tekstów drukowanych pismem zwykłym, magnetofony, taśmy magnetofonowe, pismo Braillea, a ostatnio nawet komputery.Zasada poglądowości w nauczaniuniewidomych.Związek pierwszego układu sygnałowego z wdrażaniem zasady poglądowości.Pierwszy układ sygnałowy umożliwia tę działalność poznawczą człowieka, która następuje podczas bezpośredniego kontaktu z poznawanym przedmiotem.Na skutek działania pierwszego układu sygnałowego powstają więc wrażenia, spostrzeżenia, wyobrażenia i myślenie konkretno - obrazowe.Nauczanie biorące za podstawę pierwszy układ sygnałowe odbywa się dzięki percepcji konkretów i zjawisk, a nie ich symboli, którymi są słowa.Analiza i synteza oraz odruchy warunkowe powstają jako reakcja na wszelkie bodźce z wyjątkiem słownych.Potrafimy więc odróżnić od siebie podobne dźwięki, siłę światła, nasycenie barw czy wielkość przedmiotów.Ponieważ każdy analizator odbiera tylko określone bodźce, dlatego podczas analizy musi zachodzić współpraca między analizatorami.Synteza łączy poszczególne punkty pobudzania w korze mózgowej, umożliwiając całościowe ujęcie danego przedmiotu, natomiast analiza rozdrabnia to ujęcie i w ten sposób umożliwia uściślenie i precyzję wrażenia o tym, co obiektywnie zawarte jest w konkrecie.Poszerzenie wiedzy możliwe jest tylko dzięki sprawnemu działaniu drugiego układu sygnałowego za pomocą którego powstają pojęcia dla pełnego i właściwego poznania.Procesu kształcenia nie można jednak opierać tylko na konkretach ani, tylko na słowach.Realizacja zasady poglądowości w kształceniu dzieci niewidomych ma właśnie łączyć pracę obu układów, pamiętając o pozostałych zmysłach (dotyk, słuch, powonienie, smak).Wskazówki metodyczne.Podczas nauczania poglądowego konieczne jest powtarzanie.Dotyczy ono zarówno powtarzania demonstracji pomocy poglądowych jak i wyjaśnień słownych, szczególnie gdy przerabiany materiał na lekcji jest uczniom zupełnie nieznany, a ich doświadczenie zmysłowe ograniczone.W celu przezwyciężenia generalizacji informacji konieczne jest porównywanie konkretów.Odróżnienie cech ściśle wiąże się z porównywaniem.Następuje wówczas, gdy kilkakrotnie porównujemy ze sobą podobne konkrety.Uczeń wówczas łatwo dochodzi do wniosku, które szczegóły są podobne, a które różne.Aktywizują się wówczas procesy myślenia, gdyż rozwiązujemy konkretny problem.Należy pamiętać o stopniowaniu trudności czyli zaczynamy od konkretów mało podobnych a kończymy na bardzo podobnych.Następnie stosujemy konieczność wzmacniania wiadomości która ściśle związana jest z powtarzaniem.W nauczaniu trzeba co pewien czas powracać do przerobionego materiału stosując przy tym konkrety i opisy słowne, aby wzbogacić dzieciom wyobrażenia i wiedzę o świecie w którym żyją.BibliografiaDykcik W.(red), Pedagogika specjalna.UAM, Poznań 2001.Hulek A.(red), Pedagogika rewalidacyjna.PWN, W-wa 1988.Sowa J., Pedagogika specjalna w zarysie.Wyd.Oświatowe FOSZE, Rzeszów 1997.Sękowska Z., Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej.WSPS, W-wa 1998
[ Pobierz całość w formacie PDF ]