[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ona najbardziej chyba odzwierciedla irracjonalny świat wyobraźni.Ona dla tego świata jest ogniwem, dającym energię i powodującym rozkwit marzeń.Romantyzm - tak, bardzo kojarzy nam się z miłością.Często mówimy romantyczna miłość.Romantyzm - świat uczuć.Nie ma chyba bardziej związanej z uczuciami epoki literackiej.Powiedzmy: w romantyźmie uczucia rządzą światem.Tak więc i romantyczny bohater - to człowiek bardzo uczuciowy i wrażliwy.Bohater-kochanek, bo uczucie miłości jest najgłębsze, najmniej zrozumiałe, najbardziej irracjonalne.Dlatego tak często poruszane przez romantyków.Romantyczna miłość - nie jest zwykłą miłością - to uczucie doprowadzone do perfekcji, jeżeli w ogóle, można mówić o perfekcji w uczuciach.To uczucie najdoskonalsze, pozbawione całkowicie warstwy realiów, metafizyczne.Istniejące jedynie w wyobraźni.O ile można mówić o modelu literatury jaką stworzył antyk, o modelu świata realnego jaki stworzyli Newton i Einstain, tak modelem uczucia możemy nazwać romantyczną miłość.Jej twórcami są poeci i artyści romantyczni.Dla Giaura i Wertera miłość stanowiła najważniejszy element w życiu.Ona była tym pierwotnym doznaniem, które zmieniło Wertera w samobójcę, a Giaura w zbrodniarza.Miłość kieruje ich życiem, stanowi powód, dla którego uciekają do fantazji, oddając się jedynie jej.Serce stanowi odrębną jednostkę obcą ciału.Nie kochają i nie chcą kochać fizycznie.Ich miłość to tylko sfera emocjonalna.Szczególnie w przypadku Wertera, widzimy, że podporządkowuje swą miłość światu zewnętrznemu.Miłość wywołuje skrajnie różne reakcje od zemsty, nienawiści do podporządkowania.Zmienia charakter, osobowość i zachowanie.Werter chwilami zachowuje się infantylnie.Traktuje miłość jako dar.Wrażliwość potęguje uczucie.Dla Giaura miłość jest pretekstem zbrodni, kocha i wierzy w swe uczucia.Popełnia zbrodnię, jak sam twierdzi, w imię miłości.Obaj są świadomi, że kochają.Dla nich to uczucie jest naturalnym, choć tak komplikuje ich życie w realnym świecie, odrywając od ludzi.Należy się jednak zastanowić, co tak naprawdę kocha Werter i Giaur? Czy to jest kobieta? A może nie? To zastanawiające, iż obaj twierdzą, że żyją dla miłości.Werter tworzy w swej wyobraźni obraz kochanki.Ten obraz stopniowo uzupełnia, własnymi wyobrażeniami, niekiedy odbiegającymi od rzeczywistości.Nie tę samą kobietę pokochał, dla której popełnił samobójstwo.To dla tego fikcyjnego obrazu, iluzji traci umysł.Nie to nie ta sama kobieta.Giaur podobnie, tak bardzo pragnął swego ideału, że traci dla niego głowę.Myślę, że zupełnie inaczej wyglądałaby miłość tych bohaterów, gdyby nie było przed nimi bariery niedostępności, oderwania, gdyby Werter miał szlacheckie pochodzenie, a prawo tureckie było bardziej europejskie.To ta bariera sprzyja tworzeniu tego ideału, który choć jest przez naszych bohaterów utożsamiany z konkretną osobą, pozostaje urojeniem.Oni kreują w swej wyobraźni, to, czego nie mogą posiąść, co nie jest dla nich dostępne.Giaur i Werter - dwaj kochankowie, a jakże odmienni.Dla obu miłość stanowi sens życia.Jakże jednak odmienne reakcje wywołuje wewnętrzny niepokój.Giaur demonstruje swą siłę, okazuje swój bunt, nie czuje wewnętrznych ograniczeń, sumienie jest mu obce, ba nawet po dokonaniu zbrodni, kiedy można podejrzewać, że przemyślał swój czyn i nie był pod wpływem emocji, nadal uważa, że miłość jest dla niego usprawiedliwieniem.Werter wprost przeciwnie.On cały czas pozostaje zamknięty w sobie.Dopiero samobójstwo ujawnia prawdziwą motywację jego działań, dopiero wtedy zostaje zauważony.Nie jest porywczy, każdy swój krok przemyśli, nim sprzeciwi się regułom świata rzeczywistego.Miłość jest tematem tak popularnym w literaturze, że nie sposób pominąć wcześniejszych bohaterów-kochanków.Jednak ci okazują się być całkowicie odmienni od romantycznego Wertera czy Giaura.Nigdy wcześniej nie mieliśmy do czynienia z tak specyficznym podejściem do tematu miłości, nigdy wcześniej żaden utwór epicki nie zawierał tak intymnych, głębokich przeżyć związanych z analizą wewnętrzną bohatera kochanka.Wcześniej ta warstwa była pomijana lub jedynie zaznaczana.Miłość raczej kojarzono z czymś doczesnym.Choć np.: "Tristian i Izolda" - romans średniowieczny był w całości poświęcony miłości, w większości utworów stanowił temat poboczny np.: "Powrót posła".Nie zajmowano się głęboko analizą stanu psychiki bohatera.To właśnie romantyzm zwraca uwagę na tę sferę życia człowieka.Romantyzm wnosi do literatury między innymi właśnie zwrócenie uwagi na stan emocjonalny bohatera.Miłość staje się uczuciem nadrzędnym - podporządkowuje sobie całą postać, zakrywając inne życiowe cele.Zmienia się również bohater - który przeistacza się z patrioty, obrońcy, rycerza, w postać skomplikowaną.Brak jest prostoty.Emocje i przeżycia związane z uczuciem dominują nad działaniem bohatera.Dzięki temu bohater staje się bardziej dynamiczny, mniej prostolinijny, lecz wcale nie prowadzi to do jego naturalizacji, wprost przeciwnie - staje się jednostką, odmienną od innych.Zresztą owe zwrócenie uwagi na bohatera odbywa się kosztem fabuły utworu, zmieniając go często w analizę modelu reprezentowanego przez bohatera, pomniejszając samą warstwę fabuły
[ Pobierz całość w formacie PDF ]