[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Obostrzeniom tym towarzyszyÅ‚y nowe przepisycenzorskie.Na mocy kanonu 1386.1 żadnemu ksiÄ™dzu nie wolno byÅ‚o bez pozwolenia miejscowego biskupapublikować książek ani pisać do gazet, dzienników, magazynów czy przeglÄ…dów lub ich wydawać.Każdadiecezja miaÅ‚a swojego cenzora (kanon 1393.1).Cenzorzy skÅ‚adali obowiÄ…zkowo specjalnÄ… przysiÄ™gÄ™ na wiarÄ™(kanon 1406.1) i wymagano od nich upewnienia siÄ™, że wszystkie diecezjalne zezwolenia na druk sÄ… w peÅ‚nizgodne z postanowieniami soborów KoÅ›cioÅ‚a lub z konstytucjami i zarzÄ…dzeniami Stolicy Apostolskiej(kanon 1393.2).Co wiÄ™cej, nazwisko cenzora byÅ‚o wyjawiane dopiero po pozytywnej ocenie jego pracy przezbiskupa (kanon 1393.5).Nade wszystko jednak obowiÄ…zywaÅ‚ kanon 329.2, dajÄ…cy papieżowi wyÅ‚Ä…czne prawo mianowaniabiskupów.Rozwojowi nowoczesnych paÅ„stw narodowych w wieku dziewiÄ™tnastym towarzyszyÅ‚y stopniowadobrowolna rezygnacja ze Å›wieckich wpÅ‚ywów na wybór biskupów i przejmowanie tego prawa przezWatykan.Przez wiÄ™kszÄ… część dziejów KoÅ›cioÅ‚a papieże dziedziczyli prawo mianowania biskupów jedynie wobrÄ™bie paÅ„stwa koÅ›cielnego i na Wschodzie, gdzie diecezje podlegaÅ‚y bezpoÅ›rednio papieżowi.InnymisÅ‚owy, ich prawo do mianowania biskupów byÅ‚o ograniczone.Natomiast kanon 329.2 nowe okolicznoÅ›cihistoryczne przekuÅ‚ w powszechnÄ…, absolutnÄ… i ponadczasowÄ… zasadÄ™, nie majÄ…cÄ… pokrycia w historii itradycji.W swojej rozprawie na ten temat nieżyjÄ…cy już Garrett Evans doskonale zilustrowaÅ‚ skutki tejregulacji przepisów, obowiÄ…zujÄ…cych aż do dziÅ›. JeÅ›li KoÅ›ciół przedstawia siÄ™ jako machinÄ™, na którejszczycie skupiona jest boska pomoc, a od biskupów wymaga siÄ™ tylko tego, by jÄ… skutecznie obsÅ‚ugiwali, tojest jak najbardziej wÅ‚aÅ›ciwe, aby wyznaczaÅ‚ ich Rzym 8.Ważnym nastÄ™pstwem nominacji biskupów byÅ‚ też nieomylny i wyroczny charakter ich nauk, jeÅ›litylko gÅ‚osili je jednym gÅ‚osem i w zgodzie z papieżem.WyjaÅ›niona sześćdziesiÄ…t lat pózniej w zrewidowanejwersji Kodeksu Prawa Kanonicznego idea ich nieomylnoÅ›ci przybiera obecnie postać kolegialnegopluralizmu.A jednak, jak wskazujÄ… krytycy koÅ›cielnego systemu, kolegialność jest trudno osiÄ…galnym ideaÅ‚emw sytuacji, gdy papież wybiera każdego z biskupów wedle wÅ‚asnych poglÄ…dów i uprzedzeÅ„9.W praktyce nowe prawo mianowania biskupów napotkaÅ‚o problemy.IstniaÅ‚o bowiem wielekonkordatów wynegocjowanych w ciÄ…gu stuleci przez StolicÄ™ ApostolskÄ… z różnymi rzÄ…dami i monarchiamina Å›wiecie, dostosowanych do miejscowych reguÅ‚ wyznaczania nowych biskupów.CharakteryzowaÅ‚a jezgoda na Å›wiecki wpÅ‚yw na te nominacje, a także na pewnÄ… kolegialność, jak w przypadku uwzglÄ™dnianiażyczeÅ„ miejscowych kanoników katedralnych.Dla Gasparriego i Pacellego staÅ‚o siÄ™ jasne, że jeÅ›li kodeks manabrać mocy prawnej , to pewne ważne konkordaty wymagajÄ… renegocjacji lub unieważnienia 10.Skomplikowane zadanie czyszczenia prawa konkordatowego okazaÅ‚o siÄ™ trudniejsze, niż wyobrażalisobie watykaÅ„scy fachowcy.W maju 1917 roku, po opublikowaniu peÅ‚nego tekstu kodeksu, naczelnym celemPacellego staÅ‚o siÄ™ usuniÄ™cie przeszkód do jego peÅ‚nego wprowadzenia w życie w kraju, w którym żyÅ‚anajliczniejsza i najpotężniejsza na Å›wiecie spoÅ‚eczność katolicka - w Niemczech.Pacelli i stosunki koÅ›cielno-paÅ„stwowe we FrancjiStojÄ…cemu przed ogromnym zadaniem kodyfikacji koÅ›cielnego prawa Pacellemu powierzono też doodegrania rolÄ™ w kluczowych planach w dziedzinie stosunków miÄ™dzynarodowych.Do najważniejszychnależaÅ‚y kwestie paÅ„stwa i KoÅ›cioÅ‚a we Francji, w której szerzyÅ‚ siÄ™ antyklerykalizm.WÅ‚aÅ›nie historia iproblemy stosunków Trzeciej Republiki ze StolicÄ… ApostolskÄ… uksztaÅ‚towaÅ‚y postawÄ™ i postÄ™powaniePacellego wobec KoÅ›cioÅ‚a i paÅ„stwa w nastÄ™pnych latach.Wobec wrogoÅ›ci francuskiego rzÄ…du do katolickiej hierarchii i kleru z powodu ich sympatiirojalistycznych, w latach osiemdziesiÄ…tych ubiegÅ‚ego wieku Leon XIII staraÅ‚ siÄ™ nieco zÅ‚agodzić swojemonarchistyczne stanowisko.Ale francuska hierarchia koÅ›cielna nie zamierzaÅ‚a znosić republikanizmu, nawetza namowÄ… papieża.SprawÄ™ pogorszyÅ‚o opowiedzenie siÄ™ katolickiej gazety La Croix po niewÅ‚aÅ›ciwejstronie w osÅ‚awionej sprawie Dreyfusa.Dreyfus, oficer pochodzenia żydowskiego, zostaÅ‚ skazany na ciężkieroboty na Wyspie Diabelskiej za domniemanÄ… sprzedaż tajemnic wojskowych pod zarzutem, w któryfrancuskim biskupom, uprzedzonym do socjalizmu, uwierzyć byÅ‚o nietrudno.Jeden z katolickichduchownych, abbe Cros, oÅ›wiadczyÅ‚, że Dreyfusa należaÅ‚oby deptać codziennie rano i wieczorem (.) iroztrzaskać mu nos11,,.A jezuicki miesiÄ™cznik Civiltr Cattolica obwieÅ›ciÅ‚ niesÅ‚awnie, iż Bóg stworzyÅ‚ %7Å‚ydado zdrady , dodajÄ…c, że Francja z pewnoÅ›ciÄ… żaÅ‚uje aktu z roku 1791, przyznajÄ…cego %7Å‚ydom francuskieobywatelstwo, skoro ci pieniÄ…dze na wniesienie apelacji w sprawie Dreyfusa zbierajÄ… w tej chwili wNiemczech.Kiedy 20 czerwca 1899 Dreyfusa oczyszczono z zarzutu, katolicki kler zaatakowali socjaliÅ›ci.KorzystajÄ…c z kolejnej fali antyklerykalizmu we Francji, nieudany rzÄ…d Waldecka-Rousseau wydaÅ‚ wroku 1901 akt zakazujÄ…cy zakonom nauczania.Jezuici zamknÄ™li swoje szkoÅ‚y i zajÄ™li siÄ™ czym innym.CaÅ‚ekongregacje religijne wyemigrowaÅ‚y z Francji do Anglii, Belgii, Holandii i Stanów Zjednoczonych.W latachnastÄ™pnych przeÅ›ladowania te przypieczÄ™towaÅ‚ nastÄ™pca Waldecka-Rousseau, Emile Combes, który wewrzeÅ›niu 1904 roku oÅ›wiadczyÅ‚ z dumÄ…, że zamknÄ…Å‚ 13904 katolickie szkoÅ‚y 12.Wybrany na papieża w szczytowym momencie antyklerykalnych szykan we Francji, Pius X daÅ‚ jasnodo zrozumienia, że nie pragnie ugody z republikÄ… francuskÄ….OdmówiÅ‚ zatwierdzenia części kandydatów doobjÄ™cia diecezji, których zaproponowaÅ‚ rzÄ…d Combesa, i zÅ‚ożyÅ‚ na rÄ™ce króla WÅ‚och Wiktora Emanuela IIIoficjalny protest przeciwko zapowiedzianej paÅ„stwowej wizycie prezydenta Francji Emile-François Loubeta wWiecznym MieÅ›cie w roku 1904
[ Pobierz całość w formacie PDF ]