[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.CH3 CH3CH3 CH3 CH3swiatlo!OHCH3CH3wiele!etapow H3CCH3CH3OIzomery cis-trans w związkach nieorganicznych" niektóre syntetyczne leki są aktywne tylko w postaci jednego z izomerów cis-trans, np.cis-Pt jestaktywna, podczas gdy trans-Pt jest nieaktywnaH3N ClH3N NH3PtPtH3N ClCl Clcis-Pt trans-PtIzomeria optyczna" atomy w izomerii optycznej są tak samo ze sobą połączone, ale inaczej rozmieszczonew przestrzeni" warunkiem koniecznym, aby wystąpiła izomeria optyczna jest obecność asymetrycznego atomuwęgla o hybrydyzacji sp3 połączonego z czterema ró\nymi podstawnikamiCl Br bromochlorofluorometanma jeden asymetryczny atom węglaC CBr H Cl H Je\eli ustawimy fluor i wodór w tym samymF Fpoło\eniu to brom i chlor będą w innym poło\eniuw obu izomerach." obecność jednego asymetrycznego (chiralnego) atomu węgla dwa izomery optyczne !enancjomery (lustrzane odbicia)konfiguracja D konfiguracja LCH3 CH3OHH C OH HO C HCH3C H CH2 CH2CH2CH3CH3 CH32-butanol enancjomery 42 Wzory rzutowe FischeraPrzykład kwas 2,3-dihydroksymasłowyCOOH" wiązanie pionowe do tyłuDH OH" najbardziej utleniony węgiel u góry" podstawnik po prawej konfiguracja D DH OH" podstawnik po lewej konfiguracja LCH3Izomeria optyczna" obecność 1 asymetrycznego atomu C = 2 izomery optyczne (enancjomery)" obecność n asymetrycznych atomów C = maksymalnie 2n izomerów optycznych(enancjomerów + diastereoizomerów) enancjomery (lustrzane odbicia) diastereoizomery (izomery optyczne nie będące enancjomerami)" enancjomery ró\nią się konfiguracją wszystkich asymetrycznych atomów węgla" diastereoizomery ró\nią się konfiguracją jednego węgla, ale nie wszystkichPrzykład 2,3,4-trihydroksybutanal2 asymetryczne atomy węgla = 22 = 4 izomery optyczneCHO CHO CHO CHOH OH HO H H OH HO HH OH HO H HO H H OHCH2OH CH2OH CH2OH CH2OHD L L Derytroza treozadwie pary enancjomerów, oba enancjomery erytrozy są diastereoizomerami treozyIzomeria optyczna" cząsteczka z jednym centrum asymetrii jest zawsze asymetryczna" cząsteczka z kilkoma centrami asymetrii mo\e być asymetryczna lub symetrycznaPrzykłady" kwas winowy2 asymetryczne atomy węgla = 22 = 4 mo\liwe izomery optyczne, ale istnieją tylko 3COOH COOH COOHCOOHHO H H OH HO HH OHH OH HO H HO HH OHCOOH COOH COOHCOOHD Lpłaszczyzna symetrii wewnątrz cząsteczkienancjomeryzwiązek mezo brak enancjomerów 43 " 1,2-cyklopentadiolOH H H HO OH HOH OH OH H H Hcis-1,2-pentadioltrans-1,2-cyklopentadiol (enancjomery) związek mezo z dwomacentrami asymetrii" rybozaCH2OH OH CH2OH HO OH H H HH H H OHOH OH OH OHizomer cis izomer transanomer anomer Właściwości izomerów optycznych" enancjomery mają identyczne właściwości fizyczne i chemiczne w achiralnym środowisku(np.woda)" diastereoizomery mają ró\ne właściwości fizyczne i chemiczneCOOH COOH COOHHO H HO H H OHHO H H OH HO HCOOH COOH COOHtemperatura wrzenia (C) 146 174 174pK1 3,23 2,98 2,98" obecność asymetrycznych atomów węgla oraz brak symetrii wewnętrznej są warunkami aktywnościoptycznej związki asymetryczne nie muszą wykazywać czynności optycznej, je\eli mająwewnętrzną płaszczyznę symetrii" strumień światła spolaryzowanego przechodzący przez roztwór związku wykazującego czynnośćoptyczną mo\e zostać skręcony w prawo (+) lub w lewo ( )" jest to jedyna właściwość fizyczna, którą ró\nią się od siebie zarówno diastereoizomery jaki enancjomery" konfiguracja D związku czynnego optycznie nie oznacza, \e będzie on prawoskrętny,np.D-fruktoza skręca płaszczyznę światła spolaryzowanego w lewo" mieszanina równych ilości izomeru prawo- i lewoskrętnego nie wykazuje czynności optyczneji nazywana jest racematem lub mieszaniną recemicznąZnaczenie dla świata o\ywionego" znakomita większość związków organicznych w organizmach \ywych jest asymetryczna" chocia\ związki te mogą istnieć w postaci wielu stereoizomerów, zwykle tylko jeden z nichwystępuje w przyrodzie" świat o\ywiony jest chiralny (asymetryczny)" tylko jeden z enancjomerów aldehydu glicerynowego aldehyd D-glicerynowy pasuje do miejscawią\ącego na powierzchni enzymu 44 Asymetryczność leków" synteza leków równie\ uwzględnia asymetryczność świata o\ywionegoCH3 CH3HOOC CH3 HOOCCH3 OCH3ibuprofen naproxen" ten ibuprofen jest aktywnym środkiem przeciwbólowym i przeciwgorączkowym; jego enancjomer nie" ten naproxen jest środkiem przeciwbólowym; jego enancjomer jest toksyczny dla wątroby 45
[ Pobierz całość w formacie PDF ]