[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.UntitledCechy dramatu Ró¿ewicza.„Kartoteka", utwór z roku 1959, to dramaturgiczny debiut poety.Bohater dramatu jest kimœ bez nazwiska i indywidualnych rysów.Autor nazywa go „Bohaterem".Dramat sk³ada siê z luŸnych scen, Przez pokój bohatera, który le¿y niemal przez ca³y czas bezczynnie w ³Ã³¿ku, przechodz¹ ró¿ne postacie.W konwencji nieuporz¹dkowanych wspomnieñ, przemieszania odleg³ych w czasie wydarzeñ, czêsto zupe³nie banalnych, poznajemy fragmenty ¿yciorysu bohatera.Na pozór konwencja, przyjêta przez autora przypomina zasadê budowy dramatu romantycznego.Gorzkie doœwiadczenia bohaterów prowadzi³y jednak do odnalezienia wielkiej idei.Bohater „Kartoteki" przyjmuje postawê abnegacji.Nie obchodz¹ go ¿adne idee, nie chce nikomu przewodziæ.Programowo zostaje bezczynny.¯ycie toczy siê obok niego.Dominuj¹c¹ kategori¹ artystyczn¹ jest tu groteska.Œwiat ukazany jest wynaturzony, choæ zarazem przedstawione sytuacje wydajê siê znane, codzienne.Sparodiowane zostajê konwencje literackie, symbole kultury, uznane wartoœci.Bohater staje siê antybohaterem, pustym w œrodku.Nie kreuje swego œwiata, sam jest przez niego kreowany.Niewarta zachodu jest nawet samobójcza œmieræ.W czasie rozwoju akcji staje siê oczywiste, ¿e spoza groteski wyziera g³êboki tragizm.Bohater odrzuca wszelkie dzia³anie, poniewa¿ jest cz³owiekiem zniszczonym psychicznie prze¿yciami wojny, doœwiadczeniami lat 70tych, pustk¹ obecnej egzystencji.Jest przedstawicielem pokolenia, na które historia wywar³a tragiczne piêtno.Jest jednym z wielu, dlatego nie ma nazwiska, indywidualnych rysów.„Kartoteka"Artysta stworzy³ przejmuj¹cy obraz zaniku samoœwiadomoœci oraz rozpadu osobowoœci wspó³czesnego cz³owiekalCzyni bohaterem dramatu cz³owieka (ka¿dego), którego biografiê ilustruj¹ nie powi¹zane wzajemnie scenyllSurrealistycznemu w istocie przesuwaniu siê kolejnych teatralnych obrazów towarzyszy brak podmiotowoœci i to¿samoœci bohatera; jest on pozbawiony twarzy, imienia, wieku, zawodullAutor operujel- skrótem- powtórzeniami- metafor¹- nieoczekiwanymi skojarzeniami i pointami- prozaizmami„ Kartotekê" charakteryzuje równie¿ otwarta kompozycja dramaturgiczna; utwór zespala rozmaite konwencje i gatunki sceniczne: obok wspomnianego ju¿ moralitetu nawi¹zuje di poetyki groteski, parodii, dramatu poetyckiegoPodobnie jak i w jego poezji, tak i w dramatach najpierw dominowa³a obsesja wojenna („Kartoteka"), póŸniej rozrachunki z literatur¹, obecne zreszt¹ ju¿ w „Kartotece", ale jeszcze silniejsze w dramacie „Na czworakach" lub katastroficzne wizje zag³ady wspó³czesnej cywilizacji w sztuce „Stara kobieta wysiaduje" , czy te¿ obsesje sexu („Bia³e ma³¿eñstwo")
[ Pobierz całość w formacie PDF ]