[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Dzisiaj zabrakÅ‚o tego zaufania, a utrata zaufania jest poważnÄ… stratÄ….SÅ‚usznie PaweÅ‚ VI podkreÅ›laÅ‚ w Populorum progressio fakt, że sam system ekonomicznyodniósÅ‚by korzyść z powszechnego stosowania sprawiedliwoÅ›ci, ponieważ pierwszymi, któreskorzystaÅ‚yby z rozwoju krajów ubogich byÅ‚yby kraje bogate.Zdaniem papieża nie chodzijedynie o naprawienie zaburzenia przez pomoc.Ubodzy nie mogÄ… być traktowani jako«brzemiÄ™», lecz jako bogactwo również z punktu widzenia Å›ciÅ›le ekonomicznego.Trzebajednak uważać za bÅ‚Ä™dnÄ… wizjÄ™ tych, którzy uważajÄ…, że ekonomia rynku potrzebujestrukturalnie pewnego zakresu ubóstwa i niedorozwoju, by mogÅ‚a lepiej funkcjonować.Interesem rynku jest propagowanie emancypacji, ale żeby naprawdÄ™ tego dokonać, nie możeliczyć jedynie na samego siebie, ponieważ nie jest w stanie stworzyć tego, co przekracza jegomożliwoÅ›ci.Powinien czerpać energie moralne od innych podmiotów zdolnych je zrodzić.36.DziaÅ‚alność ekonomiczna nie może rozwiÄ…zać wszystkich problemów spoÅ‚ecznych przezzwykÅ‚e rozszerzenie logiki rynkowej.Jej celem jest osiÄ…ganie dobra wspólnego, o którepowinna siÄ™ także i przede wszystkim troszczyć wspólnota polityczna.Dlatego trzeba mieć nauwadze, że przyczynÄ… poważnego braku równowagi jest oddzielenie dziaÅ‚alnoÅ›ciekonomicznej, do której należaÅ‚oby tylko wytwarzanie bogactw, od dziaÅ‚alnoÅ›ci politycznej,do której należaÅ‚oby osiÄ…ganie sprawiedliwoÅ›ci przez redystrybucjÄ™ dóbr.KoÅ›ciół od zawsze uważa, że dziaÅ‚alnoÅ›ci ekonomicznej nie można uważać za antyspoÅ‚ecznÄ….Rynek nie jest i nie powinien siÄ™ stawać sam z siebie miejscem przemocy silniejszego nadsÅ‚abym.SpoÅ‚eczeÅ„stwo nie powinno siÄ™ chronić przed rynkiem, tak jakby rozwój tegoostatniego pociÄ…gaÅ‚ za sobÄ… ipso facto unicestwienie prawdziwie ludzkich stosunków.Jest zpewnoÅ›ciÄ… prawdÄ…, że rynek może być ukierunkowany negatywnie, nie dlatego, że taka jestjego natura, ale ponieważ pewna ideologia może nadać mu inny kierunek.Nie trzebazapominać, że rynek nie istnieje w stanie czystym.Przyjmuje on ksztaÅ‚t od konfiguracjikulturowych, które go specyfikujÄ… i ukierunkowujÄ….Istotnie, ekonomia i finanse jakonarzÄ™dzia mogÄ… być zle używane, kiedy posÅ‚ugujÄ…cy siÄ™ nimi ma jedynie zamiaryegoistyczne.W ten sposób można przeksztaÅ‚cić narzÄ™dzia same w sobie dobre w narzÄ™dziaszkodliwe.Ale to zaciemniony umysÅ‚ ludzki powoduje te konsekwencje, a nie narzÄ™dzie samoz siebie.Dlatego nie narzÄ™dzie powinno być powoÅ‚ane do odpowiedzialnoÅ›ci, lecz czÅ‚owiek,jego sumienie moralne oraz jego odpowiedzialność osobista i spoÅ‚eczna.Nauka spoÅ‚eczna KoÅ›cioÅ‚a uważa, że można utrzymywać stosunki prawdziwie ludzkie,przyjazni i zmysÅ‚u spoÅ‚ecznego, solidarnoÅ›ci i wzajemnoÅ›ci, również w obrÄ™bie dziaÅ‚alnoÅ›ciekonomicznej, a nie tylko poza niÄ… albo «po» niej.Sfera ekonomiczna nie jest ani etycznieneutralna, ani ze swej natury nieludzka i antyspoÅ‚eczna.Należy ona do dziaÅ‚alnoÅ›ciczÅ‚owieka, i wÅ‚aÅ›nie dlatego, że jest ludzka, powinna być etycznie strukturyzowana iinstytucjonalizowana.Wielkim stojÄ…cym przed nami wyzwaniem, jakie pojawiÅ‚o siÄ™ wobec problematyki rozwoju wtym czasie globalizacji i staÅ‚o siÄ™ jeszcze bardziej pilne z powodu kryzysu ekonomiczno-finansowego, jest pokazanie, zarówno w zakresie myÅ›li, jak i zachowaÅ„, że nie tylko niemożna zaniedbywać lub osÅ‚abiać tradycyjnych zasad etyki spoÅ‚ecznej, jak przejrzystość,uczciwość i odpowiedzialność, ale również, że w stosunkach rynkowych zasadabezinteresownoÅ›ci oraz logika daru jako wyraz braterstwa mogÄ… i powinny znalezć miejsce wobrÄ™bie normalnej dziaÅ‚alnoÅ›ci ekonomicznej.SÄ… to wymogi czÅ‚owieka w obecnej chwili, aletakże wymogi samej racji ekonomicznej.Chodzi o wymogi zarazem miÅ‚oÅ›ci jak i prawdy.37.Nauka spoÅ‚eczna KoÅ›cioÅ‚a zawsze utrzymywaÅ‚a, że sprawiedliwość odnosi siÄ™ dowszystkich etapów dziaÅ‚alnoÅ›ci ekonomicznej, ponieważ ma ona zawsze do czynienia zczÅ‚owiekiem i jego potrzebami.Pozyskiwanie zasobów, finansowanie, produkcja,konsumpcja i wszystkie pozostaÅ‚e fazy cyklu ekonomicznego majÄ… nieuchronnie implikacjemoralne.Tak wiÄ™c każda decyzja ekonomiczna ma konsekwencjÄ™ o charakterze moralnym.Wszystko to znajduje także potwierdzenie w naukach spoÅ‚ecznych oraz w tendencjachwspółczesnej ekonomii.Być może niegdyÅ› byÅ‚o do pomyÅ›lenia, aby powierzyć najpierwekonomii wytwarzanie bogactw, by nastÄ™pnie wyznaczyć polityce zadanie ich rozdzielania.Dzisiaj wszystko to okazuje siÄ™ trudniejsze, biorÄ…c pod uwagÄ™ fakt, że dziaÅ‚alnośćekonomiczna nie zamyka siÄ™ w obrÄ™bie granic terytorialnych, podczas gdy wÅ‚adza rzÄ…dównadal pozostaje przede wszystkim lokalna.Dlatego kanony sprawiedliwoÅ›ci muszÄ… byćszanowane od samego poczÄ…tku, podczas trwania procesu ekonomicznego, a nie powszystkim lub ubocznie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]