[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.5.Naprawa i renowacja mebli stylowych4.5.1.Materiał nauczaniaNaprawy i odnawianie mebli stylowych wymagają nie tylko dużych umiejętnościmanualnych, lecz również dobrej znajomości historii rozwoju meblarstwa.Aby niezmniejszyć wartości zabytkowej mebli, do ich renowacji należy stosować materiały używanew okresach, z których te meble pochodzą.Również technika wykonania nie może bardzoodbiegać od dawnych technologii.Jeśli mebel ma dużą wartość historyczną, najlepiej abyrenowacje przeprowadził specjalista z tej dziedziny.[1, s.361]Uzupełnianie ubytków ozdób rzezbionych.Do wykonania tej czynności są wymaganeuzdolnienia artystyczne i umiejętność rzezbienia.Często ozdoby rzezbione są naklejane naelementy meblowe.Jeśli uszkodzenie rzezby czy płaskorzezby jest duże, korzystniej jestodkleić motyw dekoracyjny i wykonać podobny z drewna takiego samego gatunku.Gdymotyw dekoracyjny tworzy jedną całość z elementem, wtedy trzeba miejsce uszkodzonewyciąć, ubytek uzupełnić drewnem tego samego gatunku, a następnie wykonać brakującymotyw dekoracyjny.Należy przy tym uważać, by nie uszkodzić nienaruszonej części ozdoby.Zdarzają się również ozdoby toczone, naklejane na elementy mebli.Ich uszkodzenie jestłatwiejsze do usunięcia przez stolarza.Element dekoracyjny trzeba odkleić w taki sposób,by nie uszkodzić podłoża i zastąpić nowym, toczonym elementem.Przed przyklejeniem do podłoża elementy toczone i rzezbione powinny być odpowiedniozabarwione i wykończone.Zdarza się również, że trzeba wykonać brakujący element mebla.Ważny jest wówczas trafny dobór gatunku drewna oraz właściwe odtworzenie kształtówelementu i jego ozdób.[1, s.362]Innym rodzajem uszkodzeń mebli stylowych, są ubytki kawałków drewna na przykładw nogach (rysunek 19).W przypadku odłamania się i zagubienia kawałka elementu należywygładzić dłutem wyłamaną powierzchnię, dokleić do niej dobrany barwą i rysunkiemklocek, wyrzezbić go dłutem do uzupełnienia kształtu nogi, a następnie wykończyć pilnikiemi papierem ściernym.[2, s.127]Rys.19.Uzupełnianie ubytku nogi [2, s.127]Naprawa elementów drewnianych uszkodzonych przez owady.Do naprawy tychuszkodzeń przystępuje się po zabiciu larw środkami przedstawionymi w rozdziale 4.1.1.Naprawa może polegać na wstrzykiwaniu w chodniki larwalne kleju, a następnie zatykaniuotworów wylotowych owadów lub na wymianie całego uszkodzonego elementu.Wybór sposobu naprawy musi być poprzedzony oceną wartości naprawianego elementuoraz jego kształtu.Jeżeli ma on wartość zabytkową, naprawa powinna polegać nawstrzyknięciu kleju oraz zaszpachlowaniu szpachlówką lub zatkaniu otworów wylotowychwoskiem lub parafiną.Również te metodę stosuje się w przypadku, gdy naprawiany kształtjest niepowtarzalny i trudny do samodzielnego odtworzenia (rzezba, płaskorzezba, intarsja). Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 36 Na wymianę całego elementu można się zdecydować wtedy, gdy uszkodzone elementy łatwomożna odtworzyć samemu.Ocena własnych umiejętności jest więc konieczna.[3, s.175]Naprawa intarsji.Płyty meblowe starych mebli często są zdobione intarsją, tj.obrazamiułożonymi z różnych gatunków oklein.[1, s.362]Jeśli ubytki okleiny są niewielkie, naprawa nie jest trudna.Najważniejszy jest wtedy dobórokleiny pod względem gatunku, usłojenia, barwy i grubości.Grubość współczesnych okleinwynosi najczęściej 0,8mm, gdy tymczasem dawniej okleiny były grubsze.Zrównaniepoziomu nowych wstawek z poziomem dawnej intarsji jest konieczne.Można tego dokonaćw dwojaki sposób.Po oczyszczeniu resztek starej okleiny naprawianego fragmentu obrazuw powstałe wgłębienia wkleja się cienką podokleinę, która razem z właściwą wstawką dajegrubość starej okleiny.Jeśli jednak różnice grubości nowej i starej okleiny są niewielkie, to nadno wgłębienia można nanieść cienką warstwę kleju glutynowego i dopiero po jegozaschnięciu wkleić brakujący kawałek okleiny dostosowany kształtem do wgłębienia.Częstow starych intarsjach poszczególne fragmenty obrazu wykonywano z kawałków okleinsztucznie barwionych lub cieniowanych przypalaniem.Wklejany fragment należy więczabarwić czy przyciemnić przed jego wklejeniem.Układ słojów rocznych we fragmentach obrazów decyduje o ich estetycznym wyglądzie.Należy o tym pamiętać, uzupełniając brakujące fragmenty intarsji.Duże ubytki intarsji sątrudniejsze do uzupełnienia, a nawet niekiedy niemożliwe.Jeśli na podstawie istniejącejpozostałości starej okleiny nie można odtworzyć pierwotnego obrazu, należy zaprojektowaćlub skopiować z innych zródeł nowy jej wzór.Ważne jest przy tym dobranie takiego wzoru,który stosowano w okresie, z którego mebel pochodzi.Współczesna ozdoba w starym mebluzniszczy jego wartość historyczną i może pogorszyć wygląd mebla.Odnawianie (renowacja) powłok malarsko-lakierowych.W minionych czasach,z których pochodzą meble odnawiane współcześnie, stosowano powłoki wykończeniowe:woskowe, szelakowo-spirytusowe lub emalie olejne.Powłoki przezroczyste woskowei szelakowo-spirytusowe mają specjalny połysk, którego nie można uzyskać współczesnymilakierami.Jest to połysk jedwabisty, podnoszący walory estetyczne starych mebli.Te sameefekty można uzyskać stosując zastępczo nitropolitury.Naprawę uszkodzonej powłoki naniewielkiej powierzchni należy rozpocząć od załamania gładzicą ostrej krawędzi ubytkupowłoki, bacząc jednak przy tym, by nie uszkodzić podłoża.Następnie, gdy ubytek jestniewielki, można wgłębienie zalać gęstą politurą, a po jej wyschnięciu nadmiar usunąćgładzicą i całą powierzchnię odświeżyć bardzo rzadką politurą.W przypadku dużych ubytków politury lub gdy cała powłoka kwalifikuje się doodnowienia, należy starą powłokę usunąć - najlepiej środkami chemicznymi, które nie niszcząpodłoża, na przykład spirytusem denaturowanym.Można również usunąć starą powłokęszlifowaniem, lecz jedynie wtedy, gdy podłoże jest wykonane z okleiny o naturalnychbarwach.Metoda ta niszczy jednak patynę drewna (barwę uzyskaną wskutek wieloletniegodziałania światła na drewno) i nie powinna być stosowana w przypadku odnawiania meblizabytkowych.[1, s.363]4.5.2.Pytania sprawdzająceOdpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.1.W jaki sposób wykonać naprawy ubytków elementów rzezbionych?2.Na czym polega naprawa intarsji?3.Jak odnowić powłoki malarsko- lakierowe antyków? Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 37 4.5.3.wiczeniawiczenie 1Uzupełnij ubytek nogi krzesła.Sposób wykonania ćwiczeniaAby wykonać ćwiczenie powinieneś:1) wygładzić dłutem wyłamaną powierzchnię,2) dokleić klocek o podobnej barwie i rysunku,3) wyrzezbić klocek dłutem do uzupełnienia kształtu nogi,4) wykończyć pilnikiem i papierem ściernym powierzchnię klocka,5) dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]