[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Cytowane przez nas zródło opisujące obrazwyraznie mówi, że relikwia święta pojawiła się w Konstantynopolu po śmierci Aspara,a więc najwcześniej w 471 r.Oprócz fundacji w Blachernach Weryna prawdopodobnie jest związana z budowąkościoła poświęconego Dziewicy w Chalkopratei435.Poza tym dokończyła budowykościoła św.Ireny z Peramy436.Innym aspektem religijności tamtych czasów była filantropia.W zródłach niezachowały się wiadomości na temat działalności charytatywnej Weryny, wspieraniu przeznią chorych i ubogich, jak to robiły cesarzowe z dynastii Teodozjusza Wielkiego, jakchoćby jego żona Flacilla437.Ponieważ taka działalność była niejako obowiązkiem żonycesarza, wydaje mi się, że także żona Leona I ją prowadziła, aczkolwiek nie zostało toodnotowane w zródłach.Być może autorzy współcześnie piszący bardziej koncentrowalisię na jej działalności politycznej niż na pomocy ubogim.2.ZenonisJeśli chodzi o obraz tej cesarzowej w zródłach, biorąc pod uwagę jejzaangażowanie religijne, to jest on zdecydowanie niekorzystny.W złym świetle ukazują ją%7ływot Daniela Stylity438.W cytowanym już fragmencie przy omawianiu cesarzowejWeryny słyszymy, że Daniel wyraznie występował przeciw żonie Bazyliskosa.Jeśliw przypadku Weryny autor chce za wszelką cenę ukryć niekorzystne informację o niej, tow jego relacji o Zenonis możemy zauważyć jego wyrazną niechęć do jej osoby, zwróćmyuwagę, że nawet nie wymienia jej imienia.Wyrazniej jest to widać w innym miejscu439,kiedy to zebrany w kościele w Konstantynopolu lud w obecności patriarchy Akacjusza434op.cit., s.190.435Mango, The Chalkoprateia Annunciation and the Pre-eternal Logos, IZ, 1993/4, ss.165 70 (non vidi).436Janin, La geografie ecclesiatique de l empire byzantin, I.3, w: Les �glises et les monasteUes, Paris 1969,s.106.437Holume, op.cit., ss.21 -28.43876.43971, �� �j � � ��� ��� �� � � ��� � ����������106 wyrażając swoją dezaprobatę dla polityki religijnej Bazyliskosa skandował: ,,Eljasz okryjeJezabel i Achaba wstydem .Widzimy, że Zenonis porównana tutaj została do Jezabel,będącej w Biblii wcieleniem złych cech i przywar.Takie nastawienie autora jest bezwątpienia rezultatem jej monofizyckich sympatii, których wrogiem był Daniel.Mamy przekazy zródłowe, które wprost mówią o jej udziale w polityce męża,a nawet o jej dominującej roli w przeciągnięciu Bazyliskosa na stronę monofizytyzu.Bezpośrednio i wymieniona już z imienia występuje Znonis w przekazie TeodoraLektora440.Dowiadujemy się, że tuż po przejęciu władzy przez jej męża, ,,Zenonisnajgwałtowniej podjudzała Bazyliskosa przeciwko ortodoksji .W innym fragmencie tegosamego autora czytamy, że Bazyliskos, kiedy w 476 r.dowiedział się o wyruszeniu Zenonana czele wojsk przeciwko niemu ,,Biorąc Zenonis, swoją żonę do kościoła, tłumaczyłAkacjuszowi, klerowi i mnichom, że nakazał słuszne rzeczy dla państwa, odwołując swojewcześniejsze postanowienia ze względu na przeciwną stronę441 .Widzimy, że w pierwszym fragmencie swojego dzieła Teodor Lektor czyni Zenonisodpowiedzialną za politykę religijną Bazyliskosa.Takie ujęcie sprawy jeszcze bardziej jestwidoczne w przekazie Teofanesa442: ,,Natychmiast popchnięty do tego zwłaszcza słowamiZenonidy, wypowiedział wojnę słusznej wierze .Przy analizowaniu tych przekazów musimy pamiętać, że zarówno Teodor Lektor orazTeofanes byli zwolennikami ortodoksji, a Teofanes pisząc swoją kronikę także przyopisywaniu wydarzeń związanych z polityką religijną Bazyliskosa obficie korzystałz dzieła Teodora Lektora443.W związku z tym ich niechętny stosunek do cesarzowejZenonis jest łatwy do zrozumienia.Piszący współcześnie z wydarzeniami Teodor Lektor nie ma żadnych wątpliwości co doudziału a zwłaszcza wpływu cesarzowej na politykę religijną męża.Pierwszy cytatmówiący o mianowaniu Zenonis Augustą i o jej roli w przejściu na monofizytyzm440Epitome 402, ����� ��j � ����� ������ ��j ��� � j ������ �j ����� ����.441ibid., 412,��� � ����� ���j � � � ����� �j � ����� � ����j, ��� � ����� �� � ������ � � �� � � ����� ����� ���� � ���� �� �� � �� ������j, ��� � ���� � �� � � ����, �� � ��� � ���� ����� ��j � �� ����.442Chronografia AM 5967,�� � � �j ��� � j � ����j ����� ����, ����� �j � ����������� ��j � � � � j �� ��.443Mango, Scott, op.cit., s.188, przyp.a.107 Bazyliskosa, dotyczy wydarzeń tuż po mianowaniu go cesarzem, a więc mających miejscena początku 475 r.Drugi cytat z jego dzieła dotyczy wydarzeń o rok pózniejszych.Bazyliskos, który dowiedział się o zdradzie Armatosa i o nadciągającym na czele wojskcesarzu Zenonie, chciał ratować swoją sytuację w stolicy.Miał nadzieję, że odwołanieedyktu religijnego z kwietnia 475 r., poprawi jego stosunki z patriarchą Akacjuszemi ludem stolicy, które były bardzo napięte.Od lutego 476 r., bowiem w Konstantynopolumiał miejsce kryzys polityczny.Do stolicy państwa przybył Daniel Stylita i otwarcie stanąłpo stronie Akacjusza
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
