[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.W ten to ostatnisposób przestrzega nas przed piciem wina, przed bogactwami i innymi rzeczami przez wzgląd na dążenie do doskonałości.Artykuł 4.CZY TRZEyWOZ BARDZIEJ JEST WYMAGANA OD OS�BNA WY%7łSZYM STANOWISKU ?Wydaje się, że osoby wybitne winny odznaczać się większą trzezwością.1.Starość daje człowiekowi pewną cechę wyższości, dlatego należy się jejposzanowanie i cześć, według Pisma św.1): Przed głową sędziwą powstań i czcijosobę starszego .Lecz Apostoł stwierdza, że ludzi starszych należy specjalnienapominać do trzezwości2): Starcy aby byli trzezwi .Wobec tego trzezwośćwymagana jest przede wszystkim od osób wybitniejszych.53 2.Biskupi zajmują w Kościele miejsce najwybitniejsze.Otóż Apostoł domaga się odbiskupa, by był trzezwym, mówiąc3): Ma tedy biskup być nienaganny., trzezwy,roztropny. 3.Trzezwość oznacza wstrzymanie się od.picia wina.Lecz wino zakazane jest królomz racji ich najwyższego stanowiska w sprawach ludzkich, a dozwolone jest ludziomzmartwionym, zgodnie z Przypowieściami4): Nie dawaj królom wina , oraz: Dawajcie napój smutnym i wino tym, których serce jest w gorzkości .Przeciw temu przemawia co mówi Apostoł5): Niewiasty podobnież winny byćczyste, trzezwe. (73) oraz6): Młodzieńców także napominaj, aby byli trzezwi .Odpowiedz: Cnota ma podwójny stosunek: pierwszy do przeciwnych sobiewystępków, które wyklucza, i żądz, które kiełzna; drugi do celu, do któregodoprowadza.Stosownie do tego, cnota bywa człowiekowi bardziej potrzebna zdwojakiego powodu.Po pierwsze, ponieważ ma on większą skłonność do żądz, którenależy okiełznać przez cnotę, i do występków, które cnota wyklucza.Pod tymwzględem, trzezwość potrzebna jest przede wszystkim młodzieńcom i kobietom.Dlapierwszych, ponieważ z powodu właściwemu ich wiekowi gorąca, panuje w nichbardzo żywa żądza przyjemności; dla drugich zaś, ponieważ z powodu słabego duchaich oporność wobec żądz jest mniejsza.Z tego to powodu według Maksyma Waleriananiewiasty starożytnego Rzymu wina nie pijały.Po drugie, trzezwości bardziej potrzebują ludzie, dla których jest ona bardziejkonieczna dla wypełnienia właściwych im funkcji.A ponieważ nadużycie winaszczególnie przyczynia się do sparaliżowania rozumu, dlatego szczególnie zaleconajest trzezwość dla starców, ponieważ winni oni mleć zdrowy rozum w celu pouczaniadrugich; biskupom i wszystkim sługom Kościoła, bo mają oddawać się swymobowiązkom duchowym z całym poświęceniem; oraz królom, którzy muszą miećmądrość do kierowania podległymi im ludzmi.Odpowiedz na zarzuty wynika z tego co powiedziano.ZAGADNIENIE 150.O PIJACSTWIE.Następnie trzeba zastanowić się nad pijaństwem, poszukując odpowiedzi na czterypytania: l.Czy jest grzechem? 2.Czy jest grzechem śmiertelnym? 3.Czy jestnajcięższym z grzechów? 4.Czy zwalnia z winy grzechu? (74)Artykuł 1.CZY PIJACSTWO JEST GRZECHEM ?Nie wydaje się, by pijaństwo było grzechem.1.Każdy grzech ma jakiś inny grzech sobie przeciwstawny: jak bojazliwości śmiałość, małoduszności zarozumiałość; natomiast nie ma grzechu, który byprzeciwstawiał się pijaństwu.54 2.Każdy grzech pochodzi z woli.Otóż nikt nie chce być pijanym, bo nikt przecież niechce być pozbawionym rozumu.3.Ktokolwiek jest przyczyną grzechu popełnionego przez innych, sam grzeszy.Gdybyzatem pijaństwo było grzechem, ci co zapraszają drugich do picia trunkówupajających popełnialiby grzech, co byłoby zbyt surowe.4.Grzeszników należy upominać, natomiast pijaków upominać nie należy.Mówibowiem Grzegorz1), że należy ich wyrozumiale pozostawić im samym, by nie stalisię jeszcze gorsi, gdyby się ich od tego nałogu wyrwało .Przeciwnie jednak wyraża się Apostoł2): nie w ucztach i pijaństwie .Odpowiedz: Pijaństwo można pojmować dwojako.Może więc oznaczać upicie się,czyli następstwo nadmiernego wypicia wina, powodującego nieprzytomność umysłu.W tym wypadku pijaństwo nie oznacza winy, lecz kalectwo, które ma charakter kary,jako następstwo upadku.Pijaństwo może jednak oznaczać także czynność, przez którąktoś popada w kalectwo upicia się.Czynność ta może spowodować upicie siędwojako.Albo z powodu zbytniej mocy wina, o czym pijący może nie wiedzieć.Tutajupicie się może nie być grzechem, zwłaszcza, jeśli pijący nie zawinił niedbalstwem;należy wierzyć, że w ten sposób upił się Noe, o czym czytamy w Księdze Rodzaju3).Albo z powodu zbytniego pożądania i użycia wina; takie pijaństwo jest grzechem,będącym gatunkiem w rodzaju obżarstwa; obżarstwo bowiem można popełnić przezprzesadę w jedzeniu i piciu, czego w słowach wyżej przytoczonych Apostoł zakazuje.Ad 1.Według Filozofa4), niewrażliwość, będąca przeciwstawieniem umiarkowania, zachodzi rzadko .Dlatego występek ten i jego postacie, które są przeciwieństwemnieumiarkowania, nie mają osobnych nazw; stąd nie ma go też występekprzeciwstawny pijaństwu.A przecież, gdyby ktoś świadomie wstrzymywał się odpicia wina ze szkodą dla zdrowia, nie byłby bez winy.Ad 2.Zarzut ten dotyczy kalectwa jako następstwa' pijaństwa, którego pijący niezamierza.Natomiast nieumiarkowane użycie wina pochodzi z woli, a to stanowigrzech.Ad 3.Pijący, który nie był świadomy mocy wina
[ Pobierz całość w formacie PDF ]